تنها جشنواره معتبر در حوزه عکاسی تئاتر 
بسیاری هنرمندان و جشنواره های دیگر به این حرفه توجهی ندارند

در مراسم افتتاحیه چهلمین جشنواره تئاتر فجر نفرات اول تا سوم و شایسته تقدیر بخش عکس معرفی شدند؛ برگزیدگانی از نسل نو ،در گفت و گو با برگزیدگان این بخش تاثیر جشنواره تئاتر فجر بر حوزه عکاسی حرفه ای را بررسی کردیم .

خصوصیت هنر، دیده شدن است 

اردلان آشناگر موفق به کسب رتبه اول بخش عکس جشنواره تئاتر فجر شد. او متولد ۱۳۷۴ و از سال ۱۳۹۵ تجربه شرکت با گروه‌های مختلف را در جشنواره فجر داشته و در بیش از ۲۰ مسابقه‌ی مختلف عکاسی بین المللی موفق به حضور شده است. سال ۱۳۹۴ به طور حرفه‌ای عکاسی تئاتر را در انجمن هنرهای نمایشی استان بوشهر شروع کرده و تا ۱۳۹۹ در سطح استان بوشهر فعالیت داشته و از سال گذشته نیز دراستان تهران مشغول به فعالیت در حرفه عکاسی است.

آشناگر با اشاره به اینکه حضور در جشنواره فجر می تواند باعث بیشتر دیده شدن شود گفت: قرار گرفتن در کنار پیشکسوتان و هنرمندانی که در این رشته جزء بهترین‌ها هستند برای من افتخار بزرگی است. این رقابت سالم بجز اینکه سنجشی بر سطح کاری یکساله‌ی ماست، انگیزه‌ای بزرگی نیز برای پیشرفت سطح کارمان می‌باشد. بسیار خوشحالم که پس از این مدت تقریبا طولانی با ۴ اثر برای اولین بار در جشنواره پذیرش شدم و حالا جز کاندیدهای این جشنواره هستم. طبیعتاً خصوصیت هنر، دیده شدن است و تمام هنرمندان این امر را دوست دارند.

وی افزود: این حضور قطعا مسئولیت من را برای سال‌های پیش‌رو بیشتر خواهد کرد و توقعات شخصی خودم هم از خودم بیشتر می‌شود. چالشی برای پیشرفت روز به روز و ارائه‌ی اثرهایی متفاوت تر است.

اردلان آشناگر ادامه داد: متاسفانه مطالبات کنونی عکاسان تئاتر در حد همان خواسته‌های اولیه‌ مانده است. من به عنوان یک عکاس تازه نفس توقع پذیرش نگاه‌های جدید و ساختا‌ر‌های جدید و مدرن عکاسی را از سوی داوران دارم و امیدوارم تدابیری درخور همکاران من از سوی دست اندرکاران جشنواره صورت بگیرد و شاهد اتفاقات خوب و مثبت باشیم. فکر می‌کنم گفتن این موضوع جایز باشد که  متاسفانه عکاسی تئاتر هنوزهم در دید برخی از پیشکسوتان یک شاخه‌ میان رشته‌ای است که بین دوراهی عکاس بودن و تئاتری بودن ما را معلق گذاشته‌اند. به عنوان یک عکاس شهرستانی می‌گویم که خصوصاً در تئاتر شهرستان‌ها حتی نام عکاسان در بروشور کارها هم ذکر نمی‌شود و رزومه‌ای برای ارائه ندارند و همینطور امنیت مالی بسیار بسیار ضعیف تری نسبت به تئاتر تهران دارند. امیدوارم این موضوع به زودی و با یک سیستم یکپارچه حل شود.

 تنها جشنواره رسمی و معتبر در بخش عکاسی تئاتر 

مریم رحمانی نیز به عنوان رتبه دوم بخش عکس جشنواره معرفی شد. او دارای مدرک کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی و دانشجوی فوق لیسانس مهندسی شبکه های کامپیوتری وحدود شش سال است که عکاسی می‌کند و ۵سال هم به صورت تخصصی عکاسی تئاتر انجام می‌دهد.  

رحمانی گفت: با توجه به اینکه بخش عکاسی جشنواره تئاتر فجر مهم‌ترین و شاید بتوان گفت تنها جشنواره رسمی و معتبر عکاسی تئاتر در ایران است، حضور در آن و بعد قرار گرفتن در بین منتخبین آن با شناختی که از داوران جشنواره در هر دوره داریم که همواره از بزرگان این عرصه هستند در حداقل‌ترین برداشتی که می‌توان از آن داشت به ما یادآوری می‌کند که در مسیری درست در حال تکاپو هستیم و این به شدت جذاب و هیجان انگیز است.

وی ادامه داد: قطعا با این اتفاق و دانستن این موضوع که در مسیر درستی قدم بر‌میداریم، تصمیم به فعالیت بیشتر و با سرعت بیشتر قدم برداشتن از اولین تبعاتی است که این موضوع به همراه خواهد داشت.  اینکه حاضرین در جشنواره و به خصوص منتخبین بتوانند در طول سال نیز با دبیرخانه دائمی جشنواره همکاری داشته باشند و از همراهی و حمایت برای برگزاری نمایشگاه‌ها و فعالیت‌های جمعی دیگر برخوردار باشند. این اتفاق می‌تواند زمینه فعالیت بیشتر و تنوع کاری را برای عکاسان تئاترفراهم کند. من همیشه و هنوز خود را دانش‌پذیر عکاسی تئاتر می‌د‌انم و امیدوارم در آینده شاهد هموار شدن شرایط عکاسی برای عکاسان تئاتر باشیم.

جشنواره فجر ارتباط بین عکاسان تئاتر سراسر کشور را نزدیک‌تر می‌کند

رتبه سوم بخش عکس را محمد تقوی  از مشهد از آن خود کرد. او متولد  1373  و اهل مشهد می‌باشد. عکاسی تئاتر را از تابستان 1398 شروع کرد. اولین نمایش را در سال 1397 عکاسی کرده و بین اولین کارها وادامه وقف‌های ایجاد شد. قبل از آن هم درزمینه‌های مختلف عکاسی فعالیت کرد و در دو نمایشگاه گروهی نیز شرکت داشته‌ است.

تقوی با اظهار اینکه جشنواره فجر یکی از رویداد های تئاتر بزرگ کشوری است  گفت:  برای من که اولین بار است اثرم به جشنوار راه پیدا می‌کند و موفق شدم که اثرم جز 6 اثر کاندید جایزه برای جشنواره باشد. باعث خوشحالی و افتخار است که به عنوان اینکه نماینده‌ای از استان خراسان در این جشنواره حضور دارم.

تقوی افزود: حضورم در جشنواره فجر قطعا تاثیرات مثبت زیادی به همراه خواهد داشت، هم برای من عکاس و هم برای تئاتر.  چه ازلحاظ معرفی هنرمندان به ادامه تئاتر و ایجاد ارتباط موثر و چه از لحاظ نشان دادن پتانسیل‌های موجود عکاسی تئاتر خارج از پایتخت. در اینجا صحبت از دایره باز تری از خود عکاسی است، وقتی یک عکاس با عکس یک نمایش در جای حضور پیدا می‌کند نه تنها نام عکاس برده می‌شود و امتیازی به آن تعلق می‌گیرد بلکه نام نمایش هم عنوان می‌شود و به نحوی از آن امتیاز بهره می‌برد.

تقوی عدم توجه به عکاسان تئاتر شهرستان‌ها و نبود بودجه کافی برای این بخش را جز دغدغه‌های اصلی عکاسان برشمرد و بیان داشت: عدم توجه ویژه به عکس تئاتر شهرستان‌ها بخصوص در مشهد به عنوان قطب تئاتر و قطب عکاسی ایران، عدم تخصیص بودجه به عکس تئاتر در کنار جشنواره‌های استانی خراسان، عدم ایجاد انگیزه در حفظ و استمرار استعدادهای عکاسی تئاتر، عدم وجود متولی و مسئول برای توجه به اهمیت عکاسی تئاتر مشهد، عدم حمایت بخش دولتی از عکاسان تئاتر و بی توجهی و اولویت نداشتن عکاسی تئاتر در مشهد توسط مسؤلین دولتی و دبیران جشنواره‌های تئاتر، از جمله دغدغه‌هایی است که ما عکاسان تئاتر در شهرستان داریم. اما اگر خواسته ای داشته باشم، تمرکز زدایی، توجه به عکاسی تئاتر از پایتخت به شهرستان‌ها و حتی برگزاری بخش عکس جشنواره تئاترفجر در شهرستان‌ها بخصوص مشهد که از پتانسیل بالایی درعکاسی برخوردار است.

تقوی ادامه داد: دیگر درخواست و مطالبات ما توجه مسئولین شهرستان به حضور استعدادهایی که از دل همین سیستمِ بی‌توجه به عکاسان، ظهور یافته، تمهید ایجاد شبکه بین انجمن صنفی عکاسان تئاتر با مراکز استان‌ها در جهت تقویت عکاسان تئاتر شهرستان بخصوص مشهد، و … است.

حضور در جشنواره تئاتر فجر باعث بهتر دیده شدن عکاسان تئاتر می‌شود

شیوا سراج سراج متولد ١٣٧٥ دارای مدرک کارشناسی عکاسى و عکاس تئاتر انجام است. عکاسى تئاتر را  از بهمن ٩٦ با عکاسى از نمایش "گتو" آغاز کرد و ولى بصورت جدى تر و حرفه اى تر از اوایل سال ٩٨ به عکاسى تئاتر پرداخت.

وی در خصوص اهمیت جشنواره فجر گفت: جشنواره بین المللى تئاتر فجر جشنواره شناخته شده و مهمی است و قدمت برگزاریش هم حاکى از این امر می‌باشد. حضور در آن بخصوص به عنوان نامزد در بخش عکس به عکاسان تازه نفسى مثل من کمک شایانى می‌کند و مسیر طولانى این حرفه را به مراتب هموارتر می‌کند و باعث می‌شود به عنوان عکاس تئاتر بیشتر دیده و شنیده شویم و همینطور نگاهى که من به هنر تئاتر و نمایش دارم جایگاه ویژه اى در میان هنرمندان تئاتر پیدا خواهد کرد.

سراج افزود: همونطور که می‌دانید ورود به سالن‌هاى تئاتر به عنوان عکاس براى عکاسانى که معروف نیستند و اسمشان زیاد شنیده نشده کار ساده‌اى نیست، جشنواره فجر درمیان تئاتری‌ها جایگاه مهمى دارد و من فکر می‌کنم این اتفاق باعث می‌شود نگاهى که من به هنر تئاتر دارم در زمان ثبت عکس جایگاه و ارزش خودش را پیدا کند و همکارى با گروه‌هاى تئاتر آسان‌تر شود.

سراج  در ادامه  گفت: بسیار خوشحالم که جشنواره فجر نگاه ویژه‌اى به عکاسی تئاتر دارد و بخش مجزایی به عنوان عکس تئاتر فجر درنظر گرفته شده که باعث تثبیت جایگاه هنرعکاسى بویژه در تئاتر می‌شود. امیدوارم روزى پوشش‌هاى خبرى و اطلاع رسانى‌هاى این بخش از جشنواره مانند سایر بخش‌ها از جمله بخش تئاتر صحنه‌اى مورد توجه بیشترى قرار بگیرد، چون بنظرم عکس لحظه‌اى را ثبت ، روایت و ماندگار می‌کند که دیگر امکان تکرار آن وجود ندارد.

کارگردانان تئاتر  بهای زیادی به  عکاسی تئاتر نمی‌دهند.

شهریار دبیری نیز در بخش عکس جشنواره تئاتر فجر از او تقدیر شد.  او متولد ۱۳۶۰ تهران است.  به عنوان عکاس لنداسکیپ چندین جایزه داخلی و خارجی کسب کرده و دارای لقب آرتیست از فدراسیون عکاسی جهانی(فیاپ) است و در دوره ۳۹ جشنواره تئاتر فجر هم موفق به کسب تندیس این جشنواره شده و حدود ۳ سال هست که عکاسی تئاتر کار می‌کند.

دبیری در خصوص حضورش در جشنواره فجر  گفت: واقعیتش از پارسال که تندیس فجر بردم تا به الان هیچ ویژگی خاصی برای من عکاس تئاتر بوجود نیامده است. لذا فکر نکنم کاندید شدن در این دوره از جشنواره هم دستاورد خاص و ویژه‌ایی داشته باشد. واقعیت امر این هست که کارگردان‌های تئاتر به دنبال افزایش کیفیت کار خودشان در ضمینه عکاسی نیستند که ارتقا خاصی به کار خود بدهند.

دبیری اظهار داشت: جشنواره باید کمک کننده به تئاتر باشد، باعث ارتقا سطح تئاتر شود و تئاتر را هدفمند کند. این روزها دلسردی عجیبی در تئاتر دیده می‌شود و فقط افرادی در این حوزه فعالیت می‌کنند که فی سبیل الله و بر اساس علاقه به تئاتر روی آورده اند. وقتی کلیت مشکل اساسی دارد بخش عکاسی تئاتر هم دستخوش همین تزلزل می‌شود و جدا از این بحث نیست. جشنواره باید حداقل با کمک‌های مالی به افرادی که با استعداد و هنرشان در این وضعیت چراغ تئاتر را روشن نگه داشته‌اند سهمی را بر عهده بگیرد. متاسفانه جوایز این جشنواره در خور هنرمندان نیست.